Vijf tips om een ijzersterke speech te schrijven

Of het nu voor een verjaardag is, voor de opening van een nieuw bedrijf of voor een leger in een groots epos, een goede speech brengt emotie teweeg. En daar stuiten veel schrijvers op het grootste obstakel: hoe voeg je die kracht aan je speech toe?

1.      Ken je publiek

Dit is zonder twijfel het belangrijkste element van een speech. Een speech voor vrouwenrechten kan nog zo overtuigend zijn, maar als je het richt op mensen die zich al bij jouw organisatie hebben aangesloten, breng je niks teweeg.

Informeer voordat je ook maar een woord schrijft wat de doelgroep is. Zul je vooral tegen oudere mensen praten, zitten er kinderen in het publiek, welke geloofsovertuiging hebben ze, wil de doelgroep wel overtuigd worden, et cetera. Deze factoren bepalen de inhoud van de speech, de lengte, de dosis humor die je toevoegt en, vooral belangrijk, de tone of voice.

In een roman ligt de kwestie iets ingewikkelder. De speech moet natuurlijk gericht zijn op de groep mensen die in het verhaal worden aangesproken, maar de emotie moet ook voelbaar zijn bij de lezer. In feite zijn er dus twee doelgroepen die (meestal) op een ander vlak aangesproken moeten worden.

2.      Doe onderzoek naar het onderwerp

Als je een speech voor iemand anders schrijft, zal het onderwerp vaak van je eigen interesse afwijken. Doe daarom onderzoek naar het onderwerp. Verdiep je in het jargon (als dat aanwezig is) en zoek situatieschetsen op die je kunt gebruiken in je speech. Hoe meer je over een onderwerp weet, hoe meer emotie je erin kan liggen. Bovendien kun je met de informatie tot nieuwe inzichten komen die je voorheen niet had kunnen bedenken.

3.      Gebruik korte zinnen

De hoogtepunten in een speech zijn als actiemomenten in een roman. Gebruik korte en duidelijke zinnen om de spanning op te bouwen. Spreek met woorden die hard en scherp klinken om de aandacht te houden en blijf bij één onderwerp per keer. Bij speeches is het van belang dat de doelgroep niet in de war raakt. Selecteer dus de belangrijkste informatie en behandel deze stap voor stap, zo helder mogelijk.

4.      Schets een situatie

Niks helpt ons voorstellingsvermogen beter dan een voorbeeld. Zo zal een speech over immigrantenrechten veel sterker aankomen bij het publiek als je de situatie van Mauro Manuel als voorbeeld hanteert. Verdiep je tijdens het onderzoek dan ook in situaties die sprekend zijn voor jouw doel en herkenbaarheid teweeg brengt bij het publiek.

5.      Lees je speech hardop voor

Net zoals bij proza is een eerste versie zelden de definitieve versie. Bij speeches is het van belang dat je weet hoe de woorden klinken. Lees je speech daarom hardop voor, aan jezelf of aan een vriend, en let op waar de emotie verloren gaat. Is er een fragment waar je telkens over struikelt? Overweeg dan enkele zinnen te herschrijven of te schrappen. 

Bekijk met onderstaande links vijf van de beste speeches ooit:

• Steve Jobs – Stanford Commencement Speech 2005
• Martin Luther King – I have a dream
• Barack Obama – Yes we can
• John F. Kennedy – Ich bin ein Berliner
• Charlie Chaplin – The Great Dictator

Door: Reinoud Schaatsbergen