4 mei

Dan herdenken wij de doden
van de oorlog die ooit was
Wie en waarom zij zijn gestorven
door wie en vooral: waardoor
De ideologie van dat ene, onbestaande ras
en dat mensen toen hun menselijkheid vergaten
met gevolgen die nooit vergeten mogen worden

Dan denken we aan hoe ze zijn gestorven
Zij die heldhaftig in de slopende strijd
vochten voor die notie van ware vrijheid
Zij die als beesten op elkaar gestapeld
tot het laatst geloofden in hun eigen god
En zij die misschien anders nog
onverwachter hun laatste einde vonden

Dan denken we wie er zijn gebleven
Aan het verdriet, de vraag waarom
Vooral aan de kinderen van slachtoffers en daders
Wat ze dachten, voelden tot in decennia daarna
En wat er over hen gedacht en gevoeld werd
Steun en medelijden of juist vooroordelen, haat
De individueel gedragen last
van een hele generatie
verenigd door naïeve generalisatie

Dan denken we aan jong en oud,
aan woord en daad, oorzaak en gevolg,
aan levens die niet geleefd zijn
aan liefde die niet gevoeld is
Aan vaders, daders die later wél vol tranen,
vol trauma aan hun daden dachten,
schuld, straf en spijt op zich namen,
de tijd terug wilden draaien
Wat wij werkelijk in hun schoenen hadden gedaan
of wij hen zouden moeten vergeten
of wij hen zouden moeten vergeven
of wij hen werkelijk zouden kunnen vergeven

Dan denken we aan goed en fout
en of er wel verschil bestaat
Een grens of slechts een grijs gebied
dat iedereen kent maar niemand echt ziet
en waarover niemand praat

Dan herdenken wij de doden
van de oorlog die ooit was
Ik herdenk ze in gedachten
met velden vol miljarden mooie bloemen
en nog zo veel meer vragen, zaken, dingen
die ik nu niet kan benoemen
die ik nimmer wil bezingen

Twee minuten stilte is nooit lang genoeg
Ook daarvoor komt het einde
veel en veel te vroeg

©Dennis Koopman